سلام به دانشآموزان تجربي عزيز مشاوراني !
یکی از بحثهای مهم در بخش قلب به چرخه ضربان قلب مربوط میشه و در صورتی که این چرخه رو خوب یاد نگیرید قطعاً در بخش نوار قلب هم دچار مشکل خواهید شد . اولاً چرا واژه چرخه رو براش به کار گرفتن علتش اینه که این مراحلی که تو ادامه مطلب ذکر می کنم مدام به صورت چرخهای تکرار میشن ثانیاً چرا دانشآموزها یادگیری این بخش براشون سخته ؟
علتش اینه که باید تمامی موارد مثل انقباض یا استراحت حفرههای قلب، سطح فشار خون، باز و بسته شدن دریچه ها و… همهش رو باید در مراحل چرخه ضربان قلب اشاره کنن و این هدف با حفظ کردن به دست نمیاد بلکه باید یاد بگیرن. حالا توادامه مطلب هر کدوم از مراحلش رو با ذکر تمامی مشخصات و دسته بندی شده ذکر میکنیم که به جای حفظ کردن و فراموش کردنهای مکرر، مطالب رو درک شده یاد بگیرید.
قبلش این رو بگم که چرضه ضربان قلب از سه مرحله تشکیل شده که شامل : 1. استراحت عمومی 2. انقباض دهلیزی 3. انقباض بطنی . این مراحل مجموعهن 8/. ثانیه طول میکشن.
اینم بلد باشین که تو ادامه به دردمون میخوره که خون از جایی که فشارش بیشتره به جایی میره که فشارش کمتره.
1.مرحله استراحت عمومی
در مرحله استراحت عمومی چرخه ضربان قلب :
1. زمان: 4/. ثانیه طول میکشه و طولانیترین مرحله، چرخه ضربان قلبه.
2. دهلیزها: استراحت (از رو اسم مرحله مشخصه که همه حفرهها در حال استراحتن)
3. بطنها: استراحت
در این مرحله دهلیزها از خون پر میشن اما دقت کنید ورود خون به دهلیزها از مرحله انقباض بطنی شروع میشه.
70% الی 80% خون دهلیزها به بطنها میره پس طبیعتاً باید دریچههای دهلیزی بطنی باز باشن ضمناً هنوز دهلیزها از خون خالی نشدن.
4. دریچههای دهلیزی بطنی: باز (به عبارتی مانعی برای عبور خون از دهلیز وجود نداره)
5. دریچه های سینی: بسته (به عبارتی مانعی برای برگشت خون به بطن وجود داره)
چون خون از دهلیزها به بطنها میره یعنی فشار خون تو دهلیزها از بطنها بیشتره.
چون خون از بطنها وارد سرخرگ نمیشه یعنی فشار خون تو بطنها از سرخرگها کمتره.

2.مرحله انقباض دهلیزی
در مرحله انقباض دهلیزی چرخه ضربان قلب :
1. زمان: 1/. ثانیه طول میکشه و کوتاهترین مرحله است و به همین علت، مرحله زود گذر هم بهش میگن
2. دهلیزها: انقباض (از رو اسم این مرحله میشه راحت تشخیص داد)
3. بطنها: استراحت
20% الی 30% خون باقی مانده در دهلیزها به بطن ها میرن پس طبیعتاً باید دریچههای دهلیزی بطنی باز باشن. ضمناً تو این مرحله، دهلیزها از خون خالی میشن و بطنها از خون پر میشن.
اشتباه نکنید تو مرحله انقباض دهلیزی، دهلیزها از خون پر نمیشن بلکه بطنها از خون پر میشن.
4. دریچه های دهلیزی بطنی: باز (به عبارتی مانعی برای عبور خون از دهلیز وجود نداره)
5. دریچه های سینی: بسته ( به عبارتی مانعی برای برگشت خون به بطن وجود داره)
چون خون ازدهلیزها به بطنها میره پس فشار خون تو دهلیزها از بطنها بیشتره.
چون خون از بطنها وارد سرخرگ نمیشه یعنی فشار خون تو بطنها از سرخرگها کمتره.
تحریک گره اول و ارسال پیام الکتریکی به دهلیز چپ و ارسال پیام الکتریکی به گره دوم تو این مرحله انجام میشه.
3.مرحله انقباض بطنی
در مرحله انقباض بطنی چرخه ضربان قلب :
1. زمان: 3/. ثانیه طول میکشه
2. دهلیزها: استراحت
3. بطنها: انقباض (از رو اسم این مرحله میشه راحت تشخیص داد)
تمامی خون بطن ها وارد سرخرگ ها میشن پس طبیعتاً باید دریچه های سینی باز باشن . دقت کنید که تو این مرحله بطن ها از خون خالی میشن ( برخلاف مرحله قبل که بطن ها از خون پر می شدن )
4. دریچههای دهلیزی بطنی: بسته ( به عبارتی مانعی برای برگشت خون به دهلیز وجود داره)
5. دریچههای سینی: باز(به عبارتی مانعی برای عبور خون از بطن وجود نداره)
چون خون از بطنها به سرخرگها میره پس فشار خون تو بطنها از سرخرگها بیشتره.
ارسال پیام الکتریکی از گره دوم به دیواره بین دو بطن و تحریک بطنها تو این مرحله انجام میشه.
قبلاً هم گفتم ورود خون به دهلیزها از این مرحله شروع میشه اما پر شدن دهلیزها از خون تو مرحله استراحت عمومی انجام میشه.
4. جمع بندی چرخه ضربان قلب
حالا اجازه بدید یه جمع بندی کوچولو هم تو یک ضربان قلب انجام بدیم:
زمان انقباض دهلیزها : 1/. ثانیه
زمان استراحت دهلیزها : 7/. ثانیه
زمان انقباض بطنها : 3/. ثانیه
زمان استراحت بطنها : 5/. ثانیه
زمان باز شدن دریچه های دهلیزی بطنی : 5/. ثانیه
زمان بسته شدن دریچه های دهلیزی بطنی : 3/. ثانیه
زمان باز شدن دریچه های سینی : 3/. ثانیه
زمان بسته شدن دریچه های سینی : 5/. ثانیه
نویسنده : کاوه شیلان آبادی