روش مطالعه زیست شناسی
زیست شناسی رو چطوری باید بخونم ؟
سوالیه که واسه خیلی از دانش آموزا پیش میاد !!!
قصد داریم این سوال رو تو سه بخش پاسخ بدیم :
.بخش عمومی
( یعنی در کل قبل از شروع درس خوندن (منظورتمامی دروس ) باید چیکار کنیم ؟ )
. بخش اختصاصی
( تو این بخش بهتون یاد میدم که مهترین درست (زیست ) رو چطوری بخونی )
. بخش تفکیکی
( تو این بخش واسه تک تک 24 فصل دوره دوم متوسطه راهنماییت می کنم که چیکار کنی )
بخش تفکیکی روش مطالعه زیست شناسی(راهنما کلی مطالعه فصول زیست)
1.تعیین هدف
رشته مورد علاقه ، دانشگاه مورد نظر و شغل آینده ت رو هدف گذاری کن
تا هدفت رو تعیین نکنی شک نکن سردرگمی !!!
2. مکتوب کردن هدف
رشته مورد علاقه ، دانشگاه مورد نظر و شغل آینده ت رو هدف گذاری کن
تا هدفت رو تعیین نکنی شک نکن سردرگمی !!!
3. برنامه مطالعاتی
رشته مورد علاقه ، دانشگاه مورد نظر و شغل آینده ت رو هدف گذاری کن
تا هدفت رو تعیین نکنی شک نکن سردرگمی !!!
4. تلاش و کوشش
رشته مورد علاقه ، دانشگاه مورد نظر و شغل آینده ت رو هدف گذاری کن
تا هدفت رو تعیین نکنی شک نکن سردرگمی !!!
بخش اختصاصی روش مطالعه زیست شناسی(خوندن درس زیست)
1. اهمیت و جایگاه درس زیست
تا جایگاه واقعی درس رو تو ذهنت درک نکنی قطعاً به اندازه کافی واسش تلاش نمیکنی !!!
براساس آمار رسمی ، رشته علوم تجربی دارای بیشترین شرکت کننده در کنکور و درس زیست شناسی با اهمیت ترین و سخت ترین درس این رشته هستش ، اما بر چه اساسی؟
1. این درس دارای ضریب 12 در کنکور بوده که بالاترین ضریب هستش ( پس مشخص شد که چرا مهم ترین درس هستش )
2. طبق آمار غیر رسمی فقط 10% دانش آموزان تجربی درصد زیستشون بالای 50% خواهد بود ( پس مشخص شد که واقعا سخته چون بیشتر سوالاتش ترکیبی هستش )
2. روش مطالعه درس زیست
(3 مرحله)
A : تسلط کامل بر کتاب درسی :
ستون درس خوندنتون ، کتاب هستش پس به هیچ عنوان نباید حذف بشه . باید خط به خط کتاب ، تمامی قیدهای به کار رفته ، تمامی شکل ها رو تجزیه و تحلیل کنی چون معتقدم استراتژی طراحی تست زیست شناسی یعنی بازی با کلمات !!! پس اینجاست که باید خیلی خیلی رو کتاب مسلط باشی .
B : داشتن یه درسنامه کامل و قوی :
تو این بخش میتونید از منابع مختلف مثل کتب کمک آموزشی ، جزوه های اساتید ،فیلم های آموزشی و ….. استفاده کنید اما این همه منبع هم خسته کننده ست و هم حجمشون زیاده و هم وقت گیر ،
پس پیشنهاد میکنم با یه مشاوره خوب یه کتاب جامع و کامل رو انتخاب کن و بشین روش تمرکز کن !
ضمناً هایلات نکات مهم و خلاصه برداری یادت نره !
خیلی مهمه که قبل از شروع تست ها، محتوایی غنی داشته باشید و این محتوا رو از این دو بخش ذکر شده باید بدست بیارید پس تا میتونید رو این دو بخش کار کنید تا تو بخش سوم (یعنی تست ) مشکل محتوایی نداشته باشید و بیشتر وقتتون رو صرف تکنیک های تست زنی کنید !
C : تست زدن :
خیلی از دانش آموزا میگن دو بخش اول رو خیلی خوب کار کردیم ولی تست رو که زدیم درصدامون خوب نبود . تو جوابش باید بهت بگم که متاسفانه عجله کردی و برنامه رو به ترتیب پیش نرفتی چون مستقیماً رفتی سراغ تست های آزمونی درحالی که قبلش باید آموزشی کارمیکردی !
1.تست آموزشی :
خیلی از دانش آموزا میگن دو بخش اول رو خیلی خوب کار کردیم ولی تست رو که زدیم درصدامون خوب نبود . تو جوابش باید بهت بگم که متاسفانه عجله کردی و برنامه رو به ترتیب پیش نرفتی چون مستقیماً رفتی سراغ تست های آزمونی درحالی که قبلش باید آموزشی کارمیکردی !
2.تست آزمونی :
در این جا باید تست های زمان دار رو کار کنید. یعنی تو این بخش هم زمان مهمه و هم درصدتون و اینجاست که متوجه میشی مسیر رو درست رفتی یا نه ؟
این جاهم خیلی مهمه که بدونی واسه تست ها کدوم منبع رو باید کار کنید ، چون معتقدم تو کتاب های موجود تست های غیر استاندارد خیلی زیادن یعنی تست هایی که فقط وقتت رو باهاشون تلف می کنی . پس با یه مشاوره خوب بهترین منبع رو پیدا کن !!
1. اهمیت و جایگاه درس زیست
تا جایگاه واقعی درس رو تو ذهنت درک نکنی قطعاً به اندازه کافی واسش تلاش نمیکنی !!!
براساس آمار رسمی ، رشته علوم تجربی دارای بیشترین شرکت کننده در کنکور و درس زیست شناسی با اهمیت ترین و سخت ترین درس این رشته هستش ، اما بر چه اساسی؟
1. این درس دارای ضریب 12 در کنکور بوده که بالاترین ضریب هستش ( پس مشخص شد که چرا مهم ترین درس هستش )
2. طبق آمار غیر رسمی فقط 10% دانش آموزان تجربی درصد زیستشون بالای 50% خواهد بود ( پس مشخص شد که واقعا سخته چون بیشتر سوالاتش ترکیبی هستش )
بخش عمومی روش مطالعه زیست شناسی
| زیست دهم |
فصل اول | دنیای زنده زیست شناسی پایه که میگن همین فصله ،ممکنه سوالات کمی مستقیما از این فصل تو کنکور بیاد اما خیلی خیلی خوب این فصل رو یاد بگیر چون خیلی جاها از فصل های دیگه مطالب این فصل میاد سراغت ! یادت باشه مهمترین چیزی که باید از این فصل یادبگیری اینه که بفهمی یاخته با مولکول فرقش چیه ! |
فصل دوم | گوارش و جذب مواد فصل مهمیه و تو کنکور معمولاً ازش سوال زیاد میاد ! قبل هر چیزی فرق بین دستگاه گوارش رو با لوله گوارش یاد بگیر ! بعد موقعیت اندام های این دستگاه خوب مطالعه کن ! حالا باید بری سراغ دو تا نقش اصلی دستگاه یعنی گوارش و جذب ! دو تا هورمونم میخونی اونم گاسترین و سکرتینه ! و بخش آخرشم بحث جانوریه !که لازمه حتما تقسیم بندی جانداران ( یوکاریوت و پروکاریوت ) از سال نهم مرور کنی ! پیشنهاد می کنم تو آخر کار یه نمودار کلی از کل بحث ها رو رسم کنی! |
فصل سوم | تبادلات گازی قبل هر چیزی فرق تنفس معمولی رو با تنفس یاخته ای یاد بگیر ! حالا سعی کن کل ساختار دستگاه تنفس رو با یه شکل ساده رسم کنی ! بعد میرسی به یکی از مهمترین بخش ها یعنی حمل گازها در خون که تو این بخش خیلی رو هموگلوبین و علی الخصوص ساختارش کار کن چون شکلش رو حذف کردن ! حالا باید فرق دم و بازدم عادی و عمیق رو یاد بگیری! ظرفیت های تنفسی رو با اعداد مطالعه کن ! و آخرشم دوباره بحث جانوری ! |
فصل چهارم | گردش مواد در بدن حجم مطالبش زیاده ، تو کنکورم زیاد ازش سوال میاد ! این دستگاه شامل سه بخشه : قلب و رگ و خون ! سعی کن تمام مطالب قلب رو روی نوار قلب پیاده کنی ! بعد تو بخش رگ ها ، رگ خونی و رگ لنفی رو از هم تفکیک کن ! تو بخش خون هم ساختار گلبول های سفید خیلی مهمه چون با فصل 5 یازدهم ترکیب میشه ! بحث آخرشم دوباره جانوریه ! یادت باشه تنها هورمونی که تو این فصل میخونی اریتروپویتینه ! دوباره پبشنهاد میکنم بعد از مطالعه کل فصل یه نمودار کلی رو واسش رسم کنی !
|
فصل پنجم | تنظیم اسمزی و دفع مواد زائد مقدمه این فصل چند خطه که خیلی ها سریع ازش رد میشن ، حتما ًحتماً تو این قسمت یاد بگیر اصلاً تنظیم اسمزی یعنی چی ! بعد اصلی ترین اندام فصل یعنی کلیه رو میخونی که تو تنظیم اسمزی نقش داره ! سعی کن سه تا کارکلیه تو تولید ادرار یعنی تراوش ، بازجذب و ترشح رو با یه شکل ساده نفرون رسم کنی ! و در آخر دوباره بحث جانوری ! دیگه بحث جانوری تموم شده و این جا باید کل بحث های جانوری این 5 فصل رو باهم ترکیب کنی ! یادت باشه تواین فصلم یه هورمون میخونی اونم ضد ادراریه ! |
فصل ششم | از یاخته تا گیاه یه جورایی واسه بحث گیاهی پایه محسوب میشه ! اکثر دانش آموزانی که تو این فصل مسلط نیستن بعداً هم تو بخش های گیاهی مشکل خواهند داشت ! تو گفتار اول باید بدونی فرق یاخته گیاهی با جانوری چیه ! باید بدونی پروتوپلاست با پروتوپلاسم فرقش چیه ! تو گفتار دوم بافت های گیاهی رو میخونی ! و تو گفتار آخر باید یاد بگیری که یاخته ها و بافت های گیاهی از یاخته های سرلادی ایجاد میشن ! |
فصل هفتم | جذب و انتقال مواد در گیاهان گفتار اول و دومش بحث های سنگینی ندارن ! مهمترین بخش این فصل گفتار سومه ! تو این گفتار روش های عبور مواد (شیره خام و شیره پروده ) رو یاد میگیری ! |
| زیست یازدهم |
فصل اول | تنظیم عصبی دقت کنید که تو عنوان دو فصل واژه تنظیم به کار رفته که میشه فصل 1و4 ! منظور از تنظیم عصبی ، تنظیم فعالیت های بدن توسط دستگاه عصبیه ! قبلش باید برگردی سال دهم که تو 5 فصل اول ( چون گیاهان بافت عصبی ندارن ) کدوم تنظیم های عصبی رو خوندی ! بعد از اینکه تو گفتار 1 بافت عصبی رو خوندی میرسی به مهترین و شاید سختترین بخش فصل یعنی پتانسیل آرامش و عمل که خیلی خیلی مهمن! تو گفتار دوم هم بخش های دستگاه عصبی مرکزی و محیطی رو میخونی ! حواست به انعکاس عقب کشیدن دست باشه که خوب یاد بگیری ! بحث آخرشم که جانوریه ! لازمه همه نکات مربوط به ملخ و هیدر که تو سال دهم خوندی رو باهاش ترکیب کنی ! |
فصل دوم | حواس تو فصل اول میخونید که دستگاه عصبی محیطی دو تا بخش داره یعنی بخش حسی و حرکتی ! این فصل در واقع ادامه فصل اوله یعنی بخش حسی دستگاه عصبی محیطی رو مفصل توضیح میده ! گیرنده ها رو تو گفتار 1 خوب یاد بگیر ! بعدشم ساختار و عمل چشم و گوش و بینی و زبان رو به عنوان اندام های حسی یاد میگیری ! یادت باشه مهم ترین بخشش همون چشمه ! و در آخر هم دوباره بحث جانوری ! |
فصل سوم | دستگاه حرکتی وقتی میگیم دستگاه یعنی باید از چند تا اندام تشکیل شده باشه که دستگاه حرکتی خودش از دو اندام استخوان و ماهیچه تشکیل شده ! تو بخش استخوان ، موقعیت قرار گیری استخوان ها رو روی شکل خوب تجزیه و تحلیل کن بعدش مهمترین بحث ،ساختار بافت استخوانی فشرده و اسنجی هستش ! اما تو بخش ماهیچه که بحث های مهمتری از استخوان رو داره ، ساختار تار و تارچه و سارکومر و اکتین و میوزین رو قشنگ یاد بگیر ! و دوباره بحث جانوری در آخر! |
فصل چهارم | تنظیم شیمیایی دومین تنظیم سال یازدهم مربوط به تنظیم شیمیاییه ، یعنی تنظیم فعالیت های بدن توسط مواد شیمیایی ( مولکول) ! مولکول هایی که این کارو انجام میدن ، ناقل های عصبی و هورمون ها هستن ! ناقل های عصبی از یاخته های عصبی و هورمون ها هم میتونن هم از یاخته عصبی و هم از یاخته درون ریز ترشح بشن ! بعد غده های درون ریز رو باید مطالعه کنید ! کاری به غده های برون ریز نداریم چون بحث ما هورمونه و هورمون هم از غده های برون ریز ترشح نمیشه ! برگردید سال دهم که تو 5 فصل اول کدوم تنظیم های شیمیایی رو خوندی !
یادتون باشه تست های این بخش با دهم ترکیب میشه پس باید مطالب جانوری دهم رو مسلط باشین ! |
فصل پنجم | ایمنی دفاع از بدن به دو شکل غیر اختصاصی و اختصاصی انجام میشه ! دفاع غیر اختصاصی دو تا خط داره که خط دومش خیلی مهمه و باید ساختار گلبول سفید رو که تو دهم خوندید بلد باشید ! اما خط سومش همون دفاع اختصاصیه که فوق العاده مهمه ! یادتون باشه آنتی ژن ها تو دفاع اختصاصی نقش دارن ! لازمه تو این فصل فرق بین بافت برداری ، بافت مردگی و مرگ برنامه ریزی رو بلد باشین ! |
فصل ششم | تقسیم یاخته مقدمه ژنتیک همین فصله ! فصل فوق العاده مهمیه ! این جا دیگه حفظ کردن هیچ دردی رو درمون نمیکنه ! باید به معنای واقعی یاد بگیرید ! چرخه یاخته ای(اینترفاز ، میتو ز ، میوز و تقسیم سیتوپلاسم ) بحث های این فصل هستش ! سعی کنید تمامی اطلاعات مراحل میتوز و میوز رو با یه شکل ساده رسم کنید ! هر موقع تونستید این کار رو انجام بدید مطمئن باشید همه چیز رو یاد گرفتید ! |
فصل هفتم | تولید مثل فصلی که از اول سالتحصیلی بیشتر دانش آموزا اشتیاق دارن که به این فصل برسن ! اما به جرات میتونم بگم مهم ترین و سخت ترین فصل سال یازدهم هستش ! گفتار اول دستگاه تولید مثلی مردان ! گفتار دوم دستگاه تولید مثلی زنان ! گفتار سوم وقایع لقاح تا زایمان ! گفتار چهارم دوباره بحث جانوری ! پس متوجه شدید که حجمشم زیاده ! یادتون باشه تو بحث اسپرم زایی و تخمک زایی حتماً باید فصل 6 رو یاد گرفته باشید ! اما نکته آخر این که مهم ترین بخش این فصل چرخه تخمدانی و رحمی هستش که حتماً با نمودار هورمون ها بخونیدش که تو کتاب حذف شده !میشه از اینترنت دانلود کرد |
فصل هشتم | تولید مثل نهاندانگان دوباره رسیدیم به بحث گیاهی ! به عقیده من بحث های گیاهی یازدهم نسبت به بحث گیاهی دهم راحتتره ! یادتون باشه گیاهان 4 دسته اند که تو دوره دوم متوسطه فقط نهاندانگان رو میخونید ! تو این فصل تولید مثل جنسی و غیر جنسی نهاندانگان رو باید یاد بگیرید ! یادتون باشه تولید مثل غیر جنسی توسط اندام ها ی رویشی و تولید مثل جنسی توسط اندام ها ی زایشی انجام میشه ! اکثراً تو کنکور یه سوال ژنتیک ترکیبیه بین این فصل و فصل 3 دوازدهم ! پس لازمه تولید مثل جنسی رو تو این فصل قشنگ یاد بگیرید ( یعنی نحوه تولید یاخته رویشی و زایشی و تخمزا و دو هسته ای و تخم اصلی و تخم ضمیمه ) |
فصل نهم | پاسخ گیاهان به محرک ها فصل سختی نیست نگران نباشید ! یه جورایی مثل فصل چهارمه چون اینجام عملکرد هورمون ها رو بررسی میکنیم اما فقط هورمون های گیاهی !
|
| زیست دوازدهم |
فصل اول | مولکول های اطلاعاتی در این فصل قراره با مولکول هایی آشنا بشیم که در انتقال اطلاعات از والدین به فرزندان نقش دارن که شامل مولکول های DNA+ RNA+ PRO هستش |
فصل دوم | جریان اطلاعات در یاخته در این فصل قراره یاد بگیریم که بین مولکول های اطلاعاتی که در فصل قبل خوندیم چه ارتباطی در یاخته وجود داره که میشه همون رونویسی و ترجمه |
فصل سوم | انتقال اطلاعات در نسل ها این فصل همون فصل اصلی ژنتیکه و قراره تو این فصل یاد بگییریم که چطوری مسائل ژنتیکی رو حل کنیم |
فصل چهارم | تغییر در اطلاعات وراثتی تو فصل اول یاد می گیریم که DNA همون ماده وراثتیه که از والدین به فرزندان منتقل میشه حالا تو فصل 4 یاد میگیریم که این ماده وراثتی می تونه بصورت محدود تغییر کنه که بهش می کن جهش! ضمن این که ژنتیک جمعیت رو هم می خونیم |
فصل پنجم | از ماده به انرژی این فصل همون تنفس یاخته ای هستش که تو سال های قبلم کلی اسمشو شنیدید یعنی قراره یاد بگیریم که وقتی یه ماده غذایی رو می خوریم این ماده چطوری می خواد انرژی یاخته ها رو تامین کنه ! قبلاً هم گفتم می تونه با همه فصل ها ترکیب بشه |
فصل ششم | از انرژی به ماده این فصل مربوط به جاندارانیه که تولید کننده هستن که با مصرف انرژی مواد غذایی رو تولید می کنن که بیشتر این فصل رو گیاهان به خودشون اختصاص دادن |
فصل هفتم | فناوری های نوین زیستی تو این فصل یاد می گیریم که چطور میشه یه ژن رو از یه جاندار به جاندار دیگه ای منتقل کرد که میشه همون مهندسی ژنتیک ! البته مهندسی پروتئین و مهندسی بافت رو هم می خونیم |
فصل هشتم | رفتارهای جانوران این فصل دیگه نیازی به توضیح نداره رفتارهای مختلف جانوران رو بررسی می کنیم که یکی از محدود فصل های آسون تو زیسته |
